57. Alay Kumandanı’ndan Halep’de Şeyh Rıza Efendi’ye Bir Mektup

25 Aralık 1892 tarihinde kurulan 57’nci Alay’ın, 1 ve 2’nci Tabur’u Trablusgarp’ta, 3’üncü Tabur’u Cebeligarbi’de, 4’üncü Tabur’u Fizan’da ve mızıkası Trablusgarp’ta konuşlanacak şekilde kurulmuştur. Eylül 1910’da ordulara teşkilat değişikliği emri gelmesi üzerine 2’nci Ordu Müfettişliği, 7’nci Kolordu, 19’uncu Tümen ve 57’nci Alay düzenlenmiştir. Alay, muhtelif birliklerden alınan üç piyade taburu ve bir ağır makineli tüfek bölüğünden oluşmuştur.

Birinci Dünya Savaşı başladığında 57’nci Alay, Çanakkale Cephesi’ne gönderilmiş ve yeniden teşkil edilmiştir. Buna göre; Tekirdağ’ın Yarçeşme Barakaları’nda konuşlanacak olan Alay, 5’inci Ordu, 3’üncü Kolordu, 19’uncu Tümen’e bağlanmıştır. Komutanlığına Yarbay Hüseyin Avni, Binbaşı Ali Hayri atanmıştır. Tabur Komutanları ise Yüzbaşı Ahmet Zeki, Binbaşı Murat ve Binbaşı Ali Hayri’dir. Alay, 22 Şubat’a kadar Tekirdağ’da seferberliğini tamamlamıştır. 25 Şubat 1915’te verilen emir ile 57’nci Alay, Çanakkale Muharebeleri ’ne katılmak üzere Eceabat’a gelmiştir.

57. Alay 10 Temmuz 1916 tarihinde Başkomutanlıktan aldığı emirle Galiçya’ya sevk olunmak üzere hazırlıklara başlamıştır. Galiçya’ya gitmek üzere 22 Temmuz 1916 tarihinde Uzunköprü ve Alpullu istasyonlarından hareket eden birlikler, 25 Temmuz 1916 tarihine kadar Karaağaç, Filibe, Sofya ve Niş’ten Belgrad’a gelmişlerdir. Daha sonra Avusturya-Macaristan’ın Zemlin kasabasında toplanmışlardır. Bu şekilde ki hazırlık ve yolculuk sürecinden sonra 57. Alay Galiçya’da konuşlanmıştır. 57. Alay Galiçya Cephesi’nde 1 yıldan fazla süre mücadele etmiştir.

Aşağıda paylaştığımız ve ilk kez Çanakkale Harbi’nde yayınlanan mektup 57. Alay 3. Tabur Kumandanı Binbaşı Mehmed Emin Bey tarafından kaleme alınmış ve Halep’de bulunan Şeyh Rıza Efendi’ye gönderilmiştir. Cephenin durumu ve olağan gelişmelerin yanı sıra dost ve memleket hasreti gibi konulara da temas eden duygu yüklü bu mektubu siz okuyucularımızla paylaşmaktan memnuniyet duyuyoruz.

57. Alay Kumandanı Binbaşı Hacı Emin Tarafından                 

                                                                                                      9.11.332

Huzura

Benim Sevgili Rızâcığım;

İşte seni Galiçya’nın karlarla örtülmüş toprağı bulutlarla kapanmış sisi altında düşünmekten yine vazgeçemiyorum. Bilmem ki sana kalbim niçin bu kadar meyletmiştir. Âdetâ kendi kendime kıskanıyorum. Biliyorum emînim ki ben seni düşündüğüm kadar sende beni düşünüyor ve çok zaman ismimi yâd etmekten birçok yerlerde geri kalmıyorsun. Bunu bana hissiyatım haber veriyor. Evet cidden seni severim. Severim demek fazladır öyle değil mi zaten sen bunu biliyorsun. Benim meşguliyetim senin meşguliyetin yekdiğerimizle muntazaman muhabereye bir mâni teşkil ediyor. Fakat kalplerimizle bu vazifeyi daima ifa ediyoruz. Kâğıt ve kaleme ne hacet. Muhabere bir merasimden ibarettir. Halbuki bizim kalplerimiz bilâ-merasim ve külfet birbiriyle daima samimiyetle görüşüyor. Bundan büyük bahtiyarlık olur mu? İşte bende bu bahtiyarlığın kalbime bahşettiği gurûr-ı feyzâ-feyz ile size şu ufacık hasbihalimi uçuruyorum. Bu kırtâs paresinin üzerinde göreceğiniz gayri tanzim yerleşen kelimeler benim has ruhumun sizin samimiyetinize karşı mecbûl olduğu manâ-yı ihtiramıdır. Oku! Okudukça beni düşün. Hiç olmazsa senin zihninde birkaç dakikalık asude bir hayat geçireyim; zîrâ bulunduğum muhît pek gulguleli ruhumu eziyor. Usanmadım ama yoruldum işte yine melûn bir obüs mermisi Galiçya’da ikinci defa olarak beni ziyaret etti fakat bu defa beş altı yerimden yara açtı. Hayır! Hayır! Onlar yara değildir. Damarlarımı tıkayan beni boğmak isteyen hûn-ı intikâmın birer fetha-i sebîli… Cismimi tazip eden ruhumu sıkan beni kahrile öldürmek isteyen vücudumu yakıp kavuran ateş, kin ve intikamın birer lehîb-i düzah-feşânıdır. Yirmi günden beridir hasta hanedeyim. Yaralarımın ekserisi hafif yalnız başımdaki yara biraz ağırca idi. Çok şükür düşmanla hesaplaşmak için yaşayacak daha günlerim varmış. İyi oldum birkaç güne kadar yine alayımın başına gidiyorum. Size burada aldırdığım resimlerden birkaç adedini beray-ı hatıra takdim ediyorum. Kalbimdeki samimi muhabbetin har-ı tahsinatını arza vesile olan mektubumu kemal-i iştiyakla gözlerinizden öperek takdime memnun olurum efendim.

57. Alay Kumandanı Binbaşı Hacı Emin

Umum ihvana arz-ı ihtiram ve selam olunur.

Meclis-idare-i vilayet katib-i sanisi biraderim Edhem Bey’e yazdığım mektupların cevabını alamıyorum. Kendisinin nerede bulunduğunun işarına inayet buyrulmasını rica ederim.

Halep

Halep’de Rifai-zade Şeyh Rıza Efendi’ye Takdim