ALMANYA’DAKİ TECRÜBELERE GÖRE TOPÇU BİRLİKLERİNİN İSTİHDAMI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLER

HARBİYE NEZARETİ AĞIR TOPÇU GENEL MÜFETTİŞLİĞİ

(GİZLİDİR)

ALMANYA’DAKİ TECRÜBELERE GÖRE TOPÇU BİRLİKLERİNİN İSTİHDAMI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLER

Ağır Topçu Genel Müfettişi Albay Wehrle

Osmanlı Türkçesinden Sadeleştiren

İslam Özdemir

Askerî Matbaa/ İstanbul

1332/1916

Topçu Kuvvetlerinin Alman Tecrübelerine Göre İstihdam Tarzına Ait Bakış Açıları

Taarruz (Eksiksiz bir biçimde güçlendirilen bir savunma mevziinin yarılması)

Her ne kadar düşmanın şaşırtılması için taarruz vasıtalarının gayet gizli bir tarzda mevzilerine girmesi gerekmekteyse de bu gereklilik taarruz vasıtalarının sayısını sınırlandırmaya neden olmamalıdır. Yapılan hesaplamalarda düşmanın gerçek kuvveti ve teknik gücü esas olarak kabul edilmeli ve esas olarak şu anda hazır bulunan kuvvetine daha fazla önem verilmelidir. Özellikle düşman topçu kuvvetlerinin sayısı her saat artabileceğinden taarruzun başlangıcında saldıran tarafın teknik güce sahip olması gereklidir.

Savunmacıların ilk muharebe mevzileri en aşağı üç hattan oluşmaktadır:[1]

Birinci hat, çoğunlukla gözetleme ve savunma işlerine ayrılmış, nispeten az sayıda personel tarafından işgal edilmiş, bunun yanında pek çok gözetleme yeriyle ve birkaç makineli tüfekle (yan ateşi altına alınabilecek bir tarzda) donatılmış bir halde bulunmaktadır. Birinci hatlarda genellikle bombaya karşı korunaklı ve gizli yerler yoktur. Bunların içinde kulak nöbetçileri ve makineli tüfekler bulunur. Hattın genelinin ileri kısmında tel örgü engelleri vardır.

İkinci hat, ilk korunmuş hendekli hat olup direniş için gerçek mevziiyi ve birinci hat yarıldığı zaman bunun dayanak noktasını oluşturur. Bunlar işgal güçlerine özel gizli ve korunmuş yerler ve özellikle güçlü tel örgü engelleriyle sağlamlaştırılmıştır.

Üçüncü hat, esas olarak yedekteki kuvvetlere özel korunmalı hendeklerden ibaret olup ikinci hattın biraz gerisinde inşa edilmiştir. İrtibat hendekleri bu üç hattı birbirine bağlayan, karşılıklı olarak güçlendiren ve yan ateşine alan bir direniş ağı oluşturur. Makineli tüfeklerle hafif toplar ikinci ve üçüncü hatların girişinde inşa edilen ve mermilere karşı kesinlikle korunmuş olan yerlere itina ile yerleştirilir ve saldırıyı son anında durdurmaya hizmet eder.

Muharebe Vasıtaları

A) Eski ve Yeni Sistem Ağır Sahra Obüsleri

Düşmanın oldukça kuvvetli piyade gücü ile koruduğu mevzilerine karşı kullanılır. Adı geçen obüs topları hendeklere gecikmeden, gizli yerlere oyalayarak ve müstahkem kasabalara da ara sıra yanıcı ve gazlı tanelerle atış yapar.

B) Hafif Sahra Obüsleri

Düşman mevzilerinin nispeten hafif kısımlarına karşı kullanılır.

C) Havanlar ve Ağır Havanlar (21 Santimetre ve bunun üzerindeki çaplar)

Büyük ve korunaklı yerler, yan mevziler, kasabalar ve yeraltındaki mağaralar vesaire gibi hedeflere karşı kullanılmalıdır.10 cm’lik toplar derinlik etkilerinin pek fazla olması nedeniyle yan ateşiyle şarapnel atışı yaparak düşmanın yedek kuvvetlerinin yaklaşmasını engeller. Tane atışında, savunma için güçlendirilmiş binalar vesaire gibi hedefler seçilmelidir.

Sahra Topları düşman siperlerinin yan ateş altına alınmasında ve irtibat hendeklerinin boylu boyuna yalanmasında kullanılmalıdır. Esas vazife piyademizin ilerlemesini kolaylaştırmak ve düşmanın karşılıklı hücumlarını başarısızlıkla sonuçlandırmaktır. Bomba toplarının vazifesi, siperlerimize pek yakın olduklarından kendi piyademize zarar vermemek amacıyla topçu ateşimizden korunan düşman mevzileriyle bütün engellerin tahribi ve sürekli olarak gaz bombaları atışı yapmaktır. Bomba toplarının nişan alacakları yer en fazla 50 metredir. Yani her bomba topu en fazla elli metrelik düşman mevziini ateş altına almalıdır. Topçu birlikleriyle humbaracı birliklerinin  işbirliği yapması çok önemli ve gereklidir.

Ç) Gazlı Mermiler

T ve K işaretli iki cins mermi mevcut olup bunlar bir sıvı ile doludur. Bunlardan T işaretli mermilerin yaydığı gaz, havadan ağır olduğundan arazi üzerinde hafif bir sis tabakası meydana getirir ve daha derin yerlere etki eder. Etkisini birkaç saat kadar muhafaza eder. K işaretli mermilerin yaydığı gaz ise havadan hafif fakat fevkalade yararlı ve etkilidir. Ancak bu sonuncu gaz pek çabuk yayıldığı için muharebedeki ektisi uzun süre devam etmez.

Kullanım Yeri

T mermileri düşmanın bir kısım arazide uzun bir süre kalmasına engel olur. Fakat T mermilerinin yaydığı gazla  örtülü arazinin  bir müddet için kendi kuvvetlerimiz tarafından da işgal edilmemesi sonucunu doğurur.

K mermileri ise hızlı bir biçimde işgal edilmesi veya yarılması gereken düşman siperlerine karşı kullanılır. Tek başına atılan gaz mermileri yeterli derece de etki etmez. Bundan dolayı K mermilerinin kesinlikle hemen birbiri ardınca ve fazla miktarda atılması gerekir. T mermileri nispeten daha fazla aralıklarla atılabilir. Gaz mermilerinin atışı nedeniyle ortaya çıkan  gaz perdesi, gaz mermilerinin yavaş yavaş atılmasıyla devam ettirilebilir.

D) Ayrılan Kuvvet

Sahra Topçusunun bir kısmından başka bütün topçu kuvvetleri taarruz için ayrılmalıdır.

E) Piyade Mevzilerine Karşı

Bir piyade mevziinin hücum edilebilir bir hale gelebilmesi çoğunlukla birbiri arkasında üç hattan ibaret bulunan düşman hatlarının tamamıyla ateş altında bırakılmasıyla mümkündür. İyi hazırlanan ve yönetilen bir topçu ateşinin etkisi yıkıcıdır. Örneğin eldeki cephane yeni ve mükemmel olduğu takdirde bir hafif sahra obüs bataryası 4/1 3 saatlik bir zaman içinde iyi inşa olunmuş 100 metrelik bir düşman siperiyle tahminen 30 metre ilerisindeki tel örgü engellerini yaklaşık 800 mermi harcayarak, bir ağır sahra obüs bataryası yine aynı zaman içinde yaklaşık 600 mermi harcayarak100 metrelik bir siperi en mükemmel araçlarla tahkim edilmiş bile olsa tahrip etmeye yeterlidir ve hücuma hazır bir hale getirir. Bu hesaplara ateş aralıkları da –ki gözetleme meselesi ve namlunun soluması için gereklidir– dahildir. Bununla birlikte gerektiğinde daha az batarya ile daha fazla etkili olunacağı kuşkusuzdur. Hücum için yapılan topçu hazırlığı hücumun hemen takip etmesine çaba gösterilmelidir.

Dik yörüngeli toplar cephe, yatık ve düz yörüngeli toplarla bunların karadaki benzerleri olan sahra topları da yan ateşlerinde daha etkilidir. Her piyade alayına bir sahra bataryası verilmeli ve batarya hücum zamanına kadar saklı bulunmalıdır. Bu bataryaların topları personel tarafından birer birer çekildiği takdirde doğrudan doğruya (yani öncü atışıyla) etki edebileceği gibi birtakım engelleri ve makineli tüfekleri gayet yakından yok etmek suretiyle de önemli faydalar sağlar. Bunların ateş faaliyeti mıntıkanın piyade kumandanı tarafından idare edilir. Topları sürüklemek ve mevzilere yerleştirmek için piyade ve istihkam erlerinin ayrılması gerekir.

Bunun dışında olmayarak gelen düşman askerinin ileri harekâtına engel olmak içinde sahra topçusu hazır bulunmalıdır. Üç sahra bataryası, bir ağır sahra obüs bataryası, bir 10 santimetrelik batarya, dolu cephane arabaları ve bir cephane kolu (mevcut ağır topçunun dörtte biri) ve bunun cephane kolu başarıyla sonuçlanan yarma harekatının sonucunda her biri tümen ile birlikte ilerlemek üzere hazır bulunmalıdır.

G) Düşman Topçusuna Karşı

A) Mevzileri bilinen düşman bataryalarının sakin zamanlarda uçak, balon vesaire gözetlemeleriyle (mesela iki gözlemcinin düşman bataryasının mevziini tespiti) atış yapılarak tahribine çalışılmalıdır. Bu gayenin elde edilmesi için her tümen mıntıkasında –ki 6-7 kilometre ve saldırı başlangıcında en fazla iki kilometreden ibarettir– 1 ila 2 havanla,2 ila 3 ağır sahra obüs bataryasına ihtiyaç vardır. Düşmanın dikkatini çekmemek için topçu faaliyetinin aniden artırılmasına engel olunmalıdır.

B) Yarma Harekatının kolaylaştırılması amacıyla yapılan topçu muharebelerinde hafif ve ağır sahra obüslerinin (bunların menzili yetmediği takdirde 10 santimetrelik topların) sayısı ateş eden düşman bataryalarının sayısına eşit olmalıdır. Ancak T işaretli gazlı mermilerin kullanılması durumunda daha az topçu kuvveti aynı etkiyi yaratabilir. Zira bunların yaydığı gazlar düşman topçusunun gücünü epeyce azaltır.(Bu husus hakkında elde edilen tecrübeler  gayet uygun sonuçlar vermiştir)Yarma işleminin başarılı olması  ve  yavaş bir tarzda, inşa edilen mevzilerin ateş altında bulundurulması için birinci düşman mevziini tahrip ettikten sonra serbest kalan bataryalar kullanılır.

Geri İrtibatın İmha Edilmesi

Her ne kadar düşmanın geri irtibatının topçu ateşiyle tamamen tahrip edilmesi mümkün değilse de şiddetli bir topçu ateşi düşman hatlarının gerisindeki kasabaları, cephane barakalarını, istasyonlarını vesaireyi tahrip ve düşman ihtiyatının ilerlemesini oldukça zorlaştırmak suretiyle ilk hatlardaki düşman kuvvetlerinin zayıf bulunmasını sağlar. Bu husus için çok sayıda yatık yörüngeli ağır bataryalarla birkaç dik yörüngeli ağır bataryaya ihtiyaç vardır. Çoğunlukla bu görevi düşman mevziini yan ateşi altına almak için kullanılan yatık yörüngeli toplarda yapabilir. Cephane ihtiyacı düşman mevziini hücuma elverişli bir hale getirmek için yapılacak topçu hazırlıklarında, amaca ulaşıldıktan sonra topçu muharebesinin devam edebileceği göz önünde bulundurularak aşağıdaki sayıda cephanenin her halde hazır olarak bulundurulması gerekir.

A) Piyadeye Karşı Muharebe Edecek Her Bir:

B) Topçuya Karşı Muharebe Edecek Her Bir:

C) Yan Ateşi Açık, Karşılıklı Hücumlarını Defetmek, Geri İrtibatını Kesmek İçin Kullanılacak Her Bir:

Bütün cephane kollarının ve tümen cephane depolarının cephane kadrosu tamamlandıktan sonra yukarıdaki cephane miktarından başka aşağıdaki miktarda ikmal cephanesinin her gün düzenli olarak ulaşması sağlanmalıdır Her bir sahra bataryası için:

Keşif faaliyeti, dikkat çekmeyecek bir biçimde ayrı ayrı yerlerde gerçekleştirilmelidir. Özellikle uçak ve sabit balonların faaliyetlerinde aşırıya kaçılmamalıdır.

A) Düşmanın Topçu Mevzileri

Yeni gelen eden topçu heyetinin ileri gelenleri eskiden beri mıntıkada faaliyet gösteren topçu subaylarıyla görüş alışverişinde bulunduktan sonra plan ve krokiler vasıtasıyla tespit edilen düşman mevzilerinden hangilerinin işgal edileceğini ve düşman gözetleme yerlerinin nerelerde bulunduğunu öğrenirler.

B) Piyade Mevzileri

Mahallerden alınan diğer fotoğraflarla, esirlerin itiraflarıyla piyade, topçu ve istihkam subay keşif kollarının açıklamaları vesaire ile aşağıdaki konular tespit olunur.

Düşmanın kaç hendeği olduğunu, bunların ne kadar mesafe ile yek diğerinin arkasında bulunduğu, birbirine nasıl bağlı bulundukları, yaklaşma hendekleriyle avcı hendeklerinin nerede sona erdiği, topçuların, makineli tüfeklerin, bomba toplarının, korunaklı yerlerin, blok havuzların, ictima hendeklerinin, topçu gözetleme yerlerinin nerelere bulundukları, çeşitli mıntıkalardaki engellerin, sayı, yer, tür ve yükseklikleri.

Topçu komutan yardımcıları, piyade ve istihkam subaylarıyla en ileri hatta görülmelidirler. Büyük bir özen ile yapılması gereken bu keşif hizmetleri taarruza başladıktan sonra da devam ettirilmeli ve özellikle yeni inşa edilen yerlere yan ateşi düzenini ve engelleri tanınmalıdır. Her türlü değişiklikten topçuyu haberdar etmek piyadenin kendi yararınadır.

Bütün bu keşiflerin sonuçları büyük ölçekte bir harita üzerinde belirgin bir biçimde işaretlenmeli ve bütün piyade mevzileri tüm şüpheleri ortadan kaldıracak bir şekilde harf ve rakamlarla bu plan üzerinde kayıt edilmelidir. Daha sonra bu plan batarya (bölük) kumandanlarına kadar birer tane ulaşacak sayıda çoğaltılmalıdır.

C) Kendi Mevzilerimiz

Bataryalar ateş altında kaldıkları zaman bunların mevzi değiştirmeleri için yedek batarya mevzileri ile takviye batarya mevzileri, daha gerideki ikinci hat batarya mevzileri ve bunlara ait gözetleme mahallerinin yerleri tayin ve krokiler üzerinde tespit edilmelidir. Her biri için 1/25000 ölçeğinde plan tahtalarının hazırlanması ve üzerinde düşman mevzileriyle kendi mevzilerimizin işaretlendiği 1/80000 ölçeğinde bir haritanın bulunması gereklidir. Hedef cetvelleriyle gözetleme yerlerinin manzara krokileri hazırlanmalıdır. Düşman hatlarını mümkün mertebe gerilerine kadar ve fazla bir müddet ateş altında bulundurabilmek için topçu ateş mevzilerinin ve özellikle düz yörüngeli ağır toplara ait mevzilerin mümkün olduğu kadar ileride seçilmesi gerekmektedir.

Fazla miktarda bataryaların mevzilerini seçme konusunda bunların birbirinin ileri veya yukarısında kademe halinde bulunması sakıncalı ise de bu sakıncayı ortadan kaldırmak mümkün değildir. Bu takdirde topçu ile harp edecek bataryaların önde ve piyade ile harp edecek olan bataryalarında arkada bir hat oluşturması gerekmektedir.

Gözetleme Yerlerinin Seçilmesi

Esas gözetleme yeri mümkün olduğu kadar batarya yakınında ve geniş bir görüş açısına sahip olan, yardımcı mevziler ise gerektiğinde birinci piyade hatları içerisindeki yerlerden seçilir. Bu seçimde en fazla önemsenmesi gereken nokta, dikkat çekmeyecek bir yerin araştırılması  ve bu yerin isabetlere karşı güvenilir bir hale getirilmesidir.

EMİR KOMUTA KONULARI

Bir tümen mıntıkasına tahsis edilen sahra ve ağır topçu kuvvetleri, takviye edilmiş bir topçu tugayı sayılarak aşağıdaki gibi iki gruba ayrılır.[2]

A) Piyade ile muharebe edecek grup, (piyade mevzilerinin hücum edilebilir bir hale gelmesini sağlayarak icra edilecek atışlara özel)

B) Topçu ile muharebe edecek grup, (Vaktiyle mevzilerde bulunup ta düşman topçusuna atış yapan topçu da bu gruba dahil edilir)

Savunma durumunda topçu kuvvetlerinin gruplara ayrılmasında ve özellikle bataryaların bulundukları yerler önemsendiği halde saldırı için yapılan grup taksimatında grupların tayin edilen hedeflere ortaklaşa atışlarının sağlanması meselesi dikkate alınır. Bundan dolayı yan ateşi bulunan bataryalar tümen mıntıkasına dahil olur.

Gruplar, tabur ve ayrı bataryalardan oluşan grup kısımlarına bölünmüş olup her gruba sarh-ı muharebe ve görevleri verilir. Gruplara ve bunların bölümlerine kumanda edecek zatlar sahra ve ağır topçu alay ve tabur  komutanları olup bunlardan ağır topçu alay komutanları fazla sayıda ağır topçu kuvvetine sahip bulunan gruplara tercih ederek tayin olunur.

Grup bölümlerinden her biri aşağı yukarı 6 bataryadan meydana gelmiş olup bir zat tarafından idare edilebilmelidir. Tümen topçu tugayının müşterek tesiratını kolordu kumandanı kendi topçu kumandanı vasıtasıyla temin eder. Hem sınırlar iki kolordunun iş birliği yapması konusu kolordular arasında doğrudan doğruya müzakere edilerek kararlaştırılır. Ancak olağanüstü durumlar veyahut görüş ayrılıklarının ortaya çıkması durumunda ordu kumandanlığına müracaat edilir. Kolordu topçu kumandanlarının birliklerinin gerçekleştirdikleri faaliyet ve etkilerden ordu topçu kumandanlarını haberdar etmeleri lazımdır.

Topçu mevzilerinin inşa edilmesiyle ilgili olarak emirlerin verilmesi için gereken irtibatın kesin ve güvenilir bir biçimde sağlanması son derece önemlidir. Piyade telefonlarıyla alakası bulunmayan bir şebeke topçu kumandanını, grup ve taburların kumandanlarıyla bağlı balon (sabit balon) ile komşu birliklerin piyade ve topçu komutanlarıyla iletişim halinde bulundurur.

Grup bölümlerine komuta edinilerek bataryalarına ve bunlarında kendi gözetleme yerlerine telefonla bağlı bulunmaları gerekmektedir. Telefon kabloları olduğu kadar çift olarak ayrı ayrı yollardan  gitmek üzere üç metre kadar derin ve üstleri açık  hendeklerde bulundurulur. Piyade yanındaki topçu irtibat subaylarının özel bir telefon bağlantıları bulunur. Takviye edilmiş topçu tugayı mıntıkasında bulunan subaylardan biri inşaata ve telefonlara memur edilir. Bu subay var olan vasıtalardan faydalanmak konusunda kolordu telgraf  tabur kumandanıyla  iletişim kurar.

Yeni hatların kurulması veyahut var olan hatların uzatılması için elde daima fazla sayıda malzeme bulundurulmalıdır. Bunun dışında flama, helyosta, işaretçi ve irtibat sağlayacak personel hazır bulundurulmalıdır. Gözetleme arabalarına ait kablo kadrosunun tamamlanması gereklidir.

Ateş mevzileri uçakların yapacakları keşif faaliyetlerine karşı korunaklı olmalıdır. Bu sebeple bu mevziler mümkün olduğu kadar köyler, bahçeler, ormanlar ve fundalıklar içerisindeki yerlerden seçilmelidir. Pilotlar tarafından çekilecek hava fotoğraflarında gölgeleriyle dikkat çekecekleri için toprak yığınlarının maskelenmesi, topçu mevzilerinin derin olması ve keskin köşelerin yükseltilmesi gerekmektedir. İsabetlere karşı güvenli iki kapılı (çıkışlı) korunaklı yerlerle, cephane içinde korunaklı yerlerin inşa edilmesi gereklidir.

Cephanenin yerleştirilmesiyle ilgili olarak altı günlük cephanenin var olduğu göz önüne alınarak bir günlüğü bataryalarda isabetlere karşı korunaklı yerlerde, iki günlüğü bataryanın hemen yakınında hava etkilerinden korunmuş yerlerde, üç günlüğü de gerideki cephane barakalarında muhafaza edilir. Cephane yerleştirmek ile ilgili dikkat edilmesi gereken konular şunlardır.

A) Sahra Bataryalarıyla 10 santimetrelik toplarınkiler müstesna olmak üzere hartuçlarla mermilerin yekdiğerinden ayrı olarak yerleştirilmesi.

B) Hartuçlar için hemen korunaklı yerlerin inşa edilmesi.

C) Her topun yan taraflarına uç hartuç ve uç mermi yerinin (veyahut kartuş yerinin) inşası lazımdır. Bu yerlerin her birine günlük sarf edilmesine izin verilen cephanenin üçte biri yerleştirilebilmelidir. Mermilerin top hartuçlarından daha yakın bulundurulması lazımdır. (Günlük cephaneden fazla gelen sayı bataryanın iki tarafına inşa edilen cephaneliklere yerleştirilir)

D) İsabetlere karşı korunmuş yerlerin inşasına kadar hartuçlar için hemen bir yerin oyulması ve bu yerde yağmur suyunun tahliye edilmesine özel olukların inşası veyahut cephanenin toprak üzerine yerleştirilmesiyle yanlarına toprak yığınları koymak ve hepsini mermi parçalarına karşı güvenli bir hale getirmek gereklidir. Mermilerin tapaları düşmanın aksi istikametine döndürülmelidir.(Şekil 3) Dip tapalı mermiler dik olarak istiflenebilir.(Şekil 4)

1  |  1

foto-2-1024×362-1

İşaretli kısımda zikredildiği gibi yani isabetlere karşı emniyetsiz bir biçimde yapılan istifte mermiler, mermiler hartuçlarından en az 30 metre ve aynı cinsten olan her istifte yekdiğerinden en az 10 metre uzak bulunmalıdır. Şekil 5 (satranç tahtasına benzer istif)

V) İsabetlere karşı korunmuş olan istiflerin araları birbirine iki metreye kadar yakın olabilir.

Z) Menzil değişiminde öncelikle cephanelerinin inşası ve daha sonra topun getirilmesi.

H) Bütün cephanenin hava tesirlerinden korunması için muşamma veya oluklu çinko ve saçlarla örtülü bulunması ve altlarında tahta olması lazımdır.

Mevziiye girişle ilgili olarak emirde, balon toplarıyla bunları gerektiğinde takviye edecek olan sahra topçu takımları mevziiye girer. Havadaki hedeflere ateş etmek üzere kullanılacak toplar için yekdiğerinden 2 ila 3 kilometre mesafe ile ayrılmış ve tamamen satranç tahtasına benzeyen mevziler inşa olunur. En ilerideki mevzi düşman piyade hattından aşağı yukarı dört kilometre uzakta bulunur. Balon topu takımları arasındaki mesafe 4 ila 5 metre olabilir.

Görevi kendi uçaklarımızın muharebe de himayesi ve hatlarımız üzerinde uçmaya gayret eden düşman uçaklarının savuşturulmasıdır. Bir mıntıkanın bütün tayyare takımları bir kumanda altında olup telefonla hem yekdiğerine ve hem de uçak hangarlarına bağlıdır. Otomobilli toplar ihtiyat olarak geride bırakılır.

Topçu ile muharebe edecek bataryaların takviyesi için zamanıyla yeterli sayıda dik yörüngeli topun (havan ve ağır obüs gibi) elde bulundurulması gerekir. Bunların ardından, hücum topçusu mevzilere giriş yapar. (Mümkün olduğu kadar düşmana görünmemek şartır) Bu hususlar için büyük bir özen, gecelerden istifade ve kolordu topçu kumandanının kolordu kurmaylarıyla görüş alışverişinde bulunmak gerekmektedir. Kolların yol üzerinde uzun müddet durmalarından kasaba ve ormanlar dışında toplanma ve saire gibi dikkat çekecek şeylerden uzak durulmalıdır. Topçu birliklerinin iaşesi hususu, bunların ait bulundukları tümen mıntıkasına önem verilmeksizin yapılır.

Muharebe sırasında topçu komutanları gruplara atış yapacakları alanı ve grup kumandanları da grup bölümlerine komuta edenlere kendilerinin atış alanını ve hedeflerini açıkça gösterirler. Piyade ile muharebe edecek gruplar için bu paylaştırma yapılabildiği halde topçu ile muharebe edecek gruplara tanınmış hedeflerin bataryaya ayrı ayrı izah edilmesi lazımdır. Çatal oluşturulması için özel emirler verilir. Topçu emirleri üç gün olana kadar gruplara (taburlardan dahil) bildirilmiş olmalı ve verilen iş bu emirlerde son yirmi dört saat içinde değişiklik yapılmamalıdır.

A) Topçuya Karşı Muharebe

*Tahrip Tanesiyle

İşgal edilmiş bir topçu mevzii keşif olunur olunmaz hemen buna mukabil bir bataryanın görevlendirilmesi gerekir. Bu batarya hedefini tamamıyla tahrip edinceye kadar atış yapar. Atış ancak gözetlemelerle (tayyare, balon, saha ve yan gözetleyicilerin gözetlemeleriyle) yapılır. Topçu uçaklarının korunması görevi balon topları ve savaş uçakları tarafından üstlenilir. Tespit edilen ve fakat işgal edilmiş olup olmadığı kesin olarak bilinmeyen ateş mevziine karşı (ayrıca tesir atışı yapabilmek için yalnız çatal atışıyla yetinilebilir.

Düşmanın, oluşturacağı ateş perdesini belirlemek için yapacağı çatal atışını büyük bir titizlikle takip ve daha sonra bu bataryanın mevzii harita üzerinde alelade ve sonradan da hava fotoğrafı ve yan gözetlemecilerin hesaplarıyla kesin olarak belirlenir. Hava fotoğrafındaki mevziiyle yan gözetleyicilerin belirledikleri mevzi birbirinin aynı ise bataryanın mevzii belirlenmiş olur.

Hücum hazırlığı için yapılacak atışlar başlar başlamaz düşman topçu kuvvetlerinin büyük bir kısmı harekete hazır hale gelir. Bu durumun meydana gelmesinden sonra topçu ile muharebeye tahsis edilen bataryalarımız o zamana kadar edindikleri tecrübelerden faydalanarak maindane ateş açmak suretiyle hem piyademizin yükünü hafif ve hem de hücum topçusunun işlerini kolaylaştırır. Ateş o tarzda idare edilir ki en tehlikeli görünen düşman bataryaları çok sayıdaki bataryalarımızın etkili ateşiyle ve sık sık yapılan ateş baskılarıyla susturulsun.

*Gazlı Mermilerle

Gazlı mermiler ile yapılacak atışlar diğer topçu kuvvetlerinden tasarrufla sonuçlanır. Uzunluğu 1 ila 3 kilometre arasındaki topçu grubunun mağlup edilmesi için 1 ila 2 sahra obüsü yeterlidir. Gazlı mermiler ile atış yapmaktaki amaç, derin ve geniş bir T gaz bulutunun meydana getirmektir. Özellikle ormanlık yerlerdeki düşman bataryaları için bu atışlar pek başarılı olmaktadır.

Gözetleme yerleri ve diğer engellerin özel sahra toplarıyla tahrip edilmesi çok önemlidir. Bunlar tamamen tahrip edilemeseler bile önlerinde oluşacak toz ve duman bulutları faaliyetlerine engel olur. T gazı bu gibi durumlarda bile faydalıdır.

B) Piyade Mevzilerine Karşı Muharebe

Piyadeye karşı muharebe edecek topçu birlikleri topçu grup kumandanlarının tayin ettikleri sınırlar içerisinde mıntıkalarında karşılaştıkları bütün düşman yan ateşi unsurlarıyla sıcak temasta bulunarak toplanma hendeklerini ateş altına alırlar.

Ateş paydasının yeterliliği alan üzerinde tüm detaylarıyla görüşülür. Her batarya kumandanında krokiler bulunur. Çap ve sayıca üstün kuvvetler, düşmanın kuvvetli olduğu noktalara yönlendirilir. Önemsiz kısımlar nispeten ihmal olunabilir. Aşağıdaki hücum hazırlığı atışının pek faydalı olduğu anlaşılmıştır. Emirde mevcut cephanenin yaklaşık 3/4’ü ile ilk düşman hattına atış yapılır. Daha sonra ikinci hattın tahribine çalışılır. Bu müddet zarfında sahra topları birinci hattın düşman tarafından tekrar kurulmasına engel olmaya çalışır. En sonunda üçüncü hat hücum etmeye hazır bir hale getirilir. Sahra topları bu esnada birinci ve ikinci hatlara şarapnel atışı yaparlar. Hücum başlamadan biraz önce piyadeye ayrılan bütün toplarla bomba topları bütün kuvvetleriyle birinci ve ikinci hatta atış yaparlar. Sahra topları da ikinci ve üçüncü hattın hemen gerisine ateş perdesi oluşturmaya çaba harcar.

Ateş mevcutları daha önce tayin edilmiş bulunan düzensiz aralıklarla (10 ila 20 dakika) o tarzda idare edilir ve ateş biraz geriye alınarak düşmana ateş sahasının işgali için müsaade edilir ki aynı yerin tekrar ateş altında alınmasının ardından düşman tamamen ezilerek hücum edemeyecek bir hale gelsin.

Genel ateş ani ve şaşırtıcı bir tarzda başlar. Atışlara gece başlanılmamalıdır.

Hatlar karşılıklı olarak birbirine pek yakın iseler (azami 100 metre kadar) Kendi piyademize zarar vermemek için topçu atışı yapılmayıp yalnız bomba ve lağım atışları yapılmalı veyahut geçici olarak tahliye edilmelidir.

En mükemmel atışta bile bazı mermi parçalarının bir kilometre kadar geriye sıçrayabileceğini ve fazla yayılmanın uzunluktan dolayı kısa atışlarda meydana gelebileceğini piyade göz önünde bulundurmalıdır. Durum böyle olunca piyadenin  kısa atışlardan  korkmasından dolayı var olan stres çok defa ileri gözetleyicinin ateşi daha ilerilere aldırtmasını gerektirmiş ve bunun sonucunda ilk düşman hattı yeterli derecede tahrip edilememiştir.

En son ateşin yöneltilmesinin ardından bütün kuvvetle birlikte (mükemmel ayarlanmış saatlerle) hücum başlar ve bu sırada piyadeye karşı ateş açan bütün topçu kuvvetleri ilerleyen birliklerimiz önünde yavaş yavaş gerileyen düzenli bir ateş perdesi meydana getirirler. Yani düşmanın ilk hattı gerilerini kademe kademe ateş altına alırlar. Ateş perdesini yapacak bataryalar ateş sahalarının gösterilmesine ve bunlarla çatal oluşturulmasına büyük bir özen göstermelidir. Birbiri ardınca elde edilen tecrübeler sonrasında topçu ateşini  takip eden hücumların başarıyla buna karşın topçu ateşinden oldukça sonra yapılan hücumların ise başarısızlıkla sonuçlandığı anlaşılmıştır.

 Düşman hendeklerini görebilen batarya kumandanları hücum eden piyademizin adı geçen hendeklere tamamıyla yaklaştıklarını görmeden atış yapmamalı ve piyadenin geç kalmaması için yüz metrelik ateş sıçrayışını pek acele ettirmemelidir. Bunun için piyade ile topçu arasında devamlı ve düzenli bir bağlantı bulunmalıdır. İrtibat subayları piyade ile birlikte ileriye hareket eder ve telefonlarının tellerini mümkün olduğu kadar süratle ileriye doğru götürürler. Bunlarla birlikte irtibat ve emir neferleri  hazır bulunur. Piyade işgal ettiği siperlerin geri tarafına topçu gözetleyicilerine yönelmiş olarak ve düşmanın dikkatini çekmemek üzere kırmızı beyazlı flamalar diker.

Topçunun ileriye götürülmesi için yol ve mevziler daha önceden harita üzerinde işaretlenmelidir. Sahra topçu bataryaları ve ilerleyen piyadeler yeni siperleri işgal eder etmez bataryalar ise eski mevzilerinde artık hedefleri kalmadığından dolayı ileri alınır. İşgal edilmesi mümkün olan bir hat hücum hedefi olarak belirlenir. Bu hat işgal edildikten sonra yapılacak atışlar içinde vaktiyle mıntıkalar ayrılır.

Yedek cephane için her tümene veyahut hiç olmazsa her kolorduya özel bir ihraç istasyonu ayrılmalıdır. Cephane bu istasyonlardan hemen tümenlerin cephane depolarına nakledilir.

Nakliye Araçları, dekovil, otomobil, topçu cephane kolları, ağır topçu ve ordu cephane kollarından ibarettir. Cephanelerin bataryalara nakli sahra topçu hafif cephane kolları veyahut ağır cephane kollarıyla yapılır.(Ağır topçu taburunun cephane kolları son zamanlarda bataryalara  bölüştürülmüştür)

Cephane kullanılmasıyla ilgili önemli hususlardan biride namluların pek fazla ısınmamasına dikkat ederek hatta hücum hazırlığı ateşinde bile molalar verilmelidir. Bu molalar sırasında namluların dikkatli bir biçimde muayenesi, temizliği ve yağlaması yapılmalıdır. Namluya zarar vermeden bir saatlik bir sürede topçu kuvvetleriyle şu miktarda atış yapılabilir.

10 santimetrelik toplarla 14 modeli cephane endahtında ve 13 modeli ağır saha obüslerle 7.barut hakkıyla ve T gazlı mermiler endahtında malzemeye zarar verdiği görülmüştür. Son derece hızlı ve uzun yapılan artışlarda mermilerin namlu içerisinde paralanmalarına kolaylık sağlamaktadır. Her kolordu ve daha iyisi her tümen mıntıkası gerisinde yedek malzemeleri de bulunması koşuluyla bir tamirhane bulundurmalıdır. Bu suretle fazla zaman kazanıldığı gibi birtakım yanlışlıklarda engellenmiş olur. Top çavuşu topla birlikte tamirhaneye tamir edilmesi gereken noktaları izah eder. Bu takdirde tamirat çoğunlukla 24 saat içerisinde tamamlanmaktadır

*Mevzi Muharebelerinde Savunma

Özel Emri:

Sahra Topçusuyla ağır topçu ateşinin ortak idaresi bir elde toplanır. Savunmada nispeten az olan batarya miktarı bütün mevcut topçu kuvvetlerinin hücumu bertaraf etmesi için ayrılır. Ve çoğunlukla topçu mevcudunun gruplara taksimi imkansızdır. Münferit görevler hücumda olduğu gibi yekdiğerinden ayrılamaz. Münferit görevler birbirlerine zıt olduğu için ağır ve hafif grupların oluşturdukları bataryaların gerektiği gibi kullanılmasını sağlamak adına grup kumandanları emrine verilmesi uygundur. Çeşitli bataryaların oluşturulması ne iktisat ne de askeri terbiye açısından sakıncalı değildir. Sahra ve ağır topçu alay ve tabur kumandanları ya sürekli olarak topçu grup veya grup kısım kumandanlıklarında istihdam edilmeli veyahut bunlar arasında nöbet usulü tatbik olunmalıdır.

Kolordu ve fırka topçu kumandanının görev yetkisi hücumda olduğu gibidir. Sorumlu olan topçu kumandanlarına  görüşler açıklandıktan sonra cephane sarfiyatı hakkında muîn bir yetki verilmelidir.

*Gözetleme Yerleri

Atışlardan etkilenmek ve birinci hattın yarılmasıyla elden çıkması nedeniyle bataryanın hareketsizliğe mahkûm olması sonucuna neden olduğundan gözetleme yerlerinin birinci hat dahilinde inşa edilmesi gerekli olan bazı tecrübelerle anlaşılmıştır. Bir bataryanın gözetleme meseleleri sadece bir gözetleme yerine yüklenmeyerek gerekli olduğunda hemen geçilmek üzere gözetleme yerlerinin de inşa edilmesi gereklidir. Gözetleme yerlerinin düşman mevzileriyle kendi mevzilerimiz arasındaki arazinin herhangi bir noktasını görebilecek yerlere inşa edilmesi gerekir. Diğer meseleler ise hücum bahsinde olduğu gibidir. Ağaçlar ve zemin ile irtibatı güçlü olan yüksek keşfedilme tehlikesinden uzak olduğundan dolayı seçilebilecek en uygun gözetleme yerleridir.

Güvenilir bir telefon irtibatı hücum bahsinde de olduğu gibi son derece önemlidir. Kabloların toprak altına gömülmesi olumsuz bir durumda yerinin belirlenmesini zorlaştırmakla birlikte çok fazla zaman harcanmasına ve buna rağmen yine de bulunamamasından dolayı tavsiye edilen bir yöntem değildir. Düşmanın trampet ateşinden sonra telefon hatlarının sağlam kalabilmesi ise kabul edilebilir bir ihtimal olmadığından flamalar, helyostalar, emir neferleri ve işaret tabancaları hazır bulunmalıdır. (32.Maddeye müracaat)

Özellikle piyade ile topçu arasındaki irtibat büyük bir önem taşımaktadır. Piyade ve topçu kumandanları birbirleriyle bizzat bağlantı kurdukları ve telefona sahip oldukları gibi ayrıca bir topçu irtibat subayı piyade mıntıka kumandanının yanına gönderilir. Bu topçu irtibat subaylarının görevleri cephedeki bütün gelişmelerden ve piyadenin bu konudaki görüşlerinden topçu kumandanını haberdar etmektir. Bu subayların başka işler ile görevlendirilmeleri uygun değildir. Topçu gözetleme subayları ise atış sonuçlarıyla ilgilenmekte olup böyle meselelerle alakadar olmaz. Siper içerisinde bulunan her piyade subayının topçu irtibat subayının bulunduğu yeri bilmesi gerekir.

İşaret Tabancalarıyla Verilecek İşaretler:

*Birbirini takip eden kırmızı yıldızlar, hücumun ortadan kaldırılması için ateş talebi. (Perde ateşi )

*Birbirini takip eden yeşil yıldızlar, topçu kısa ateş ediyor. (Piyademiz tehlikededir)

Geriye kalan ateşler önceden kararlaştırılabilir. İlk işgal edilen hat, düşmana bakan yönü görülmeyecek bir kırmızı beyazlı levha ile işaretlenir.

Keşif işlemleri kesintiye uğratılmaksızın devam etmeli ve düşman tarafındaki her türlü değişiklik tespit edilmelidir. Bu mesele ile ilgili kullanılacak başlıca vasıtalar, uçaklar, bağlı balon (sabit balon), silahlı topçu arazi birlikleri, ateş taksiminin şiddetine ve mermilerin çağlarına bakılarak düşman topçu faaliyetinin tespiti (mermi parçalarının, tapaların toplanması, şimdiye kadar karşılaşılmamış olan yeni sistem mermilerin haber verilmesi) gibi vasıtalardır. Uçak, bağlı balon (sabit balon), topçu arazi birlikleri ortak bir çalışma yürütmelidir.

Planlara esas olmak üzere ordu arazi ölçme heyetinin birer kilometrelik dikdörtgenlere pay edilmiş 1/25000 ölçeğinde haritaları kullanılır. Esas dikdörtgenler .ince kopya kağıdından levhalar vasıtasıyla 25 küçük dikdörtgen  (200 metrelik)  ve bunlarda tekrar daha 4 küçük dikdörtgene (100 metrelik) pay edilir.

Kumandan uçak ve hava balonları taburlarıyla ve komşu kolorduların alan ölçüm yerleriyle irtibatta bulunur. Almanya’da sıradan alan ölçüm yöntemleriyle ve uçak vesaire keşifleriyle tayin edilmeyen batarya mevzilerinin nispeti için yeni alt keşif edilmiştir ki bu alet ses vasıtasıyla bir düşman bataryasının istikamet ve uzaklığının belirlenmesini sağlar. Bu aletle alan ölçüm konularında  bilgili ve tecrübeli bir subayla beraberindeki bir kaç neferden oluşan müfrezeye “ses ile alan ölçüm müfrezesi”  adı verilir.

Ses ile alan ölçüm müfrezeleri ile topçu alan ölçüm müfrezelerinin ortaklaşa yaptıkları çalışmalardan güzel sonuçlar elde edilmiştir. Bu ortak müfrezelere komuta eden kişiler, uçak ve hava balonları kumandanları ve komşu kolorduların alan ölçüm müfrezeleri kumandanlarıyla temasta bulunur. Bu müfrezelerin özel telefon şebekeleri mevcuttur. Bunların en birinci vazifeleri, düşmanın tespit edilen bir batarya mevziini uçak kıtalarına bildirmektir. Uçaklar bunun üzerinde alan ölçüm müfrezelerinin verdiği noktayı keşif ve fotoğrafmetre yöntemiyle tayin edilen noktanın alan ölçümü ile tespit edilen noktaya uygun olup olmadığını kontrol eder. Bağlı balonlar (sabit balonlar) sürekli keşif yapabileceğinden dolayı ve bu suretle düşman bataryalarının kuvvetini tespit edecekleri için tercih edilmeye değerdir.

*Mevziler ve Kamuflaja Özel İnşaatlar

Ateş mevzileri en mükemmel bir biçimde gizlenmiş ve mümkün olduğu kadar düşmanın esas savunma mevziinden an fazla 3 kilometre kadar uzak bir yerde seçilmelidir. Dik yörüngeli toplar için cephe ateşi yapılabilecek ve yatık yörüngeli toplar içinde yan ateşi açabilecek mevziler seçilmelidir. Her bataryanın gerektiği zaman mevzi değiştirebilmesi için ikinci bir mevzi inşa edilir. Bataryadaki her asker gaz maskesiyle donatılır.

Top mevzileri oldukça derin ve arazi üzerinde mümkün mertebe düzensiz bir biçimde seçilir. Portreller, kalaslar ve bunun gibi malzemelerle güçlendirilir. Askerler ve cephane korunaklı yerlere yerleştirilir. Korunaklı yerlere ikişer kapı inşa edilir. Topların hemen yanına, askerlerin gerektiği zaman geçici olarak sığınmaları için yerler kazılır. En yeni inşaatta bu çeşitli korunaklı yerler arasında bağlantı bulunmaktadır. (2 Numaralı krokiye müracaat)

Top mevzilerinin arka bölümleri geniş bir biçimde inşa edilir. Bu nedeni topların yan taraflarında oldukça geniş bir hareket alanı elde etmektir. Yağmur sularının birikmemesi için su yollarının inşası hayati öncem taşımaktadır. İnşaat sırasında bile uçak keşiflerine karşı kamuflaj düzen yapılmalıdır. Bunun için en iyi çare bir çerçevenin üzerine teller gerip bunların tamamını top mevziinin üzerine asmaktır. Mevzilerin kazılması sırasında çıkarılan toprak başka yerlere taşınarak sahte top mevzilerinin inşasında kullanılır. Mevzilerin inşaatı bitince bunlar bulundukları araziye uygun bir biçimde kamufle edilir. Topların namlu kısımlarının kamufle edilmesi için üzerine tel gerilen yüksek çerçeveler kullanılması yeterlidir. Harita üzerinde gösterilen yolların dışında bataryaların nakledilmesi gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkan yeni yollar fark edilmeyecek bir hale getirilmelidir. Bunun nedeni böyle yeni yolların hava keşfi yapan düşman uçaklarının bataryaların yerlerini tespit etmelerine yardımcı olmalarıdır. Yapılan kamuflajın amacına hizmet etmeye yeterli olup olmadığını anlamak için de kendi uçaklarımızla hava keşfi gerçekleştirilerek kontrol edilir.

Takviye bataryaları içinde mevziler inşa edilir. Bu bataryalarla belirlenmiş hedeflere birbiri ardınca atışlar yapılır ve bu atışlardan elde edilen sonuçlar hedef cetvellerine kaydedilir. Grup topçu kumandanları  yanlarında takviye bataryaları için hazırlanmış planlar bulundurur.(Hücum konusuna müracaat ediniz)

Bütün planların hazırlanması görevi ordu alan ölçüm müfrezelerinin sorumluluğundadır. Gerektiğinde yetenekli birkaç ast subay ile askerin takviye mevziilerinde bulundurulup bataryayı gelir gelmez yerine yerleştirmekle görevlendirilmeleri uygun olur. İkinci hattaki topçu mevzileri ise tarassut mevzileri ve telefon hatlarıyla diğerleri gibi hazırlanır. (Hiç olmazsa açık kablo hendekleri)Sahte mevziler ise özen ile inşa edildikleri zaman büyük bir öneme sahiptir. Bu iş için terk edilmiş bataryalar çok etkilidir. Düşman uçaklarının faaliyeti sırasında sahte mevzilerden ateş açmak ve sahte duman göstermek çok faydalıdır.

Son zamanlarda havan toplarının atışı sırasında meydana getirdikleri halka şeklindeki dumanları taklit eden özel makineler bulunmuştur. Sahte bataryalar atış taklidi yaparken çevresinde bulunan gerçek bataryalardan birinin de atış yapması yararlıdır. Geceleri yapılan atışlarda çeşitli sahte toplardan birinin de bu atışlara katılması düşmana gerçek topçu bombardımanı yapılıyor hissi verdirmek ve onu kendi sahasında aldatmak konusunda gayet başarılı olacaktır. Gerçek bataryaların mevzi değiştirmeleri için  veyahut  bataryaları hazırlanan mevziler ile piyade birlikleri yakınında sahte top atışı yapmaktan sakınılmalıdır.

Hakiki bataryaların tebdil-i mevzii için veya takviye bataryaları için ihzar edilen mevziler ile piyade kıtaatı yakınında sahte top ateşiyle endahttan içtinap edilmelidir. Cephane meselesiyle ilgili şu ana kadar elde edilen tecrübeler ışığında aşağıda adı geçen topların bir günde sarf ettikleri cephane miktarının sayısı listelerde belirtildiği gibidir.

Binaenaleyh kolordularda asgari olarak yukarıdaki adetlerin ….kadar cephane bulundurur ki uygun olmayan durumlarda bile bataryalar iki gün için donatılmış bulunsun. Ordu kumandanlığı da sahra topları için aşağı yukarı 100’er mermi ve ağır toplar içinde buna denk sayıda bir miktar cephane hazır bulundurur. Düşman tarafından saldırı belirtileri başlar başlamaz yedek cephanenin taşınmasına başlanılır. Cephenin 8-9 kilometre gerisinde her birliğin cephane deposu bulunur. Bu depolar her batarya için gerekli olan cephane miktarını içinde bulundurur. (Bu depolar birbiri ardınca küçük kısımlara bölünmüştür) Nakliye konuları hücum konusunda anlatıldığı gibi çözümlenecektir. Bataryalarda veyahut bunların yakınında aşağıdaki miktarda cephaneyi bulundurabilecek mermiye karşı korunaklı cephanelikler inşa edilir.

*Serbest sarf edilebilecek cephane

* Demirbaş cephane

Demirbaş cephane sayısı için aşağıdaki miktarlar uygun görülmüştür.

Alman grup cephesinde sıradan topçu faaliyetine özel günlük cephane miktarıyla üstün topçu faaliyetine özel olan günlük cephane miktarı birbirinden ayrılmıştır. Cephane talebinde de aynı suretle sıradan bir topçu faaliyetiyle üstün topçu faaliyeti birbirinden farklı olarak kabul edilmektedir. Ayın son dört gününe ait olağan günlük cephane miktarı toplam bir günün en üstün cephane miktarı olarak kabul edilir. Sıradan faaliyetle geçen bir güne ayrılan cephanenin tamamen o gün sarf edilmesine ise gerek yoktur .

Tam tersine günlük miktarda maksimum dereceyi oluşturur. Cephane sayısının yavaş yavaş düşürülmesi gerekliyse de bir sahra topu, bir hafif sahra obüs topu veya 10 cm’lik top için 1500’den fazla ve ağır toplar içinde 800’den fazla cephanenin devamlı olarak topların yanında bulundurulması hava tesirlerinden etkilenecek olmalarından ve bataryanın başka bir yere taşınmasında zorluk meydana getireceğinden ötürü sakıncalıdır. Bütün sahra topları ile  9 cm’lik toplarda düşmanın püskürtülmesi için öncü cephanesi ve el bombaları bulunmalıdır.

Cephane en iyi bir biçimde idare edilmeli ve eski olan cephanenin kullanılmasına öncelik verilmelidir. Atışlar sırasında gazların etkisi artış göstereceğinden dolayı hartuçlar güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır.

Topçunun atış faaliyetleri sırasında ele geçirildiği kesin olarak belirlenen bataryalar, kilise, baca gibi düşman gözetleme yerleri ve dikkat çekecek bir biçimde toplanan düşman birlikleri ve kolları bombardıman edilecektir.

Bataryalara karşı muharebe edildiğinde, karşılıklı muharebenin olmadığı zamanlarda topçular sadece önemli hedeflere atış yapar. Örneğin piyade birliklerimizin işini kolaylaştırmak için düşman topçusuyla etkili bir biçimde mücadele etmek gerekir. Bir bataryaya karşı yeterli miktarda cephane ile ağır ve sahra obüs ve havan topları mücadele etmelidir. Bu iş için en iyi kalitede 105 adet mermi yeterlidir. Varlığı kesin olarak tespit edilemeyen batarya gruplarına karşı yaylım ateşi yapılması kesin sonuç aldırmaz. Batarya grubuna karşı T gazlı yaylım ateşinde bulunmak uygundur. Bilinen bir düşman bataryasına karşı mücadele edecek olan herhangi bir bataryaya telsiz telgraflı bir uçak, sabit balon veyahut sesle alan ölçüm müfrezesi tahsis edilir. Hava keşifleriyle birlikte yapılacak atışlarda alan ölçüm usullerinin de kontrollü bir biçimde kullanılması uygun olur. Birlikte çalışmanın zafer üzerinde manevi bir etkisi olacağı için mümkün olduğu kadar aynı pilotun bir bataryaya tahsis edilmesi yararlı olacaktır.(İngilizler ve Fransızlar havacılık konusunda büyük fedakarlıkta bulunmaktadır)

Esas, pilotların gözlemlerini bildirmeleri ve batarya kumandanlarının da bu gözlem verilerini dikkate alarak tahsisatlarını vermeleridir. Bataryalar, uçak telgraf istasyonuyla ve sabit balonların yerdeki istasyonlarıyla ve alan ölçüm müfrezesiyle doğrudan doğruya telefonla bağlantı halindedir.

Gözlemcilerin önceki emirde batarya kumandanlarıyla görüş alışverişinde bulunmaları ve daha sonra krokilerle veya üzerinde mermi hunileri görülen hava fotoğraflarıyla geriye dönerek görüş alışverişinde bulunmaları gerekir. Gözetme için tek mermi atımı sadece 21 santimetrelik toplara ait olup ağır sahra obüsleri, takım veya batarya yaylım ateşini açarlar. Bununla birlikte görüş mesafesi oldukça iyi olan açık havalarda ağır obüslerinde bir mermi atması uygundur.

Mevzii yeni keşfedilen ve fakat ele geçirilmiş olup olmadığı belli olmayan bataryalara karşı yalnız çatal atışı yapılarak bunlara karşı tesir atışından sakınılır. Düşman bataryalarının çatal oluşturmak suretiyle mevzileri tamamıyla anlaşıldıktan sonra bunlara kontrol atışı  olmak üzere  ara sıra bir kaç mermi atmak gereksiz yere cephane harcamaktan başka bir anlam taşımaz. Yalnız tesir atışı yapılması emredildiğinde hava durumun değişmesi durumunda buna göre çatalın doğrulanması bu konuda ayrı tutulmuştur.

Ele geçirilmesi emredilmeyen düşman mevzilerine, yollara ve köprülere karşılık ateş açmak cephane harcamaktan başka bir sonuç doğurmaz. Zira bu takdirde yapılan tahribat geçici olmakta birlikte fazla cephane harcanmasını gerektirir. Toplanma yerleri ile kasabalara karşı ateş baskınları yapmak bu konunun dışındadır.

Piyade Birliklerine Karşı Muharebe

A) Saldırıdan Önce

Hücum eden düşmana karşı fazla cephane sarf etmek sadece geçici bir etki yaratacağından dolayı dik yörüngeli toplarla ve iyi gözlemlerle yapılan sakin karakterde bir ateş daha uygundur. Fakat kuvvetli topçu ateşiyle korunan piyade harekâtı başlar başlamaz bütün topçu kuvvetleri etkin duruma gelir. Bu harekata sahra topları tane atışı yaparak katılır. Böylelikle düşman saldırısını daha başlangıç aşamasında imha etmeye çalışırlar. Gazlı mermiler açık havalarda çok büyük fazla sağlar.

Düşman hendeğini henüz terk etmediği takdirde ateş perdesini düşman siperlerinin önünde kurmak hatalıdır. Bu vaziyette düşman topçusunu mahvetmek bir yarar sağlamaz. Bununla birlikte Şampanya Muharebesinde edinilen tecrübelerle de ispat edildiği gibi)  topçu gruplarının ara sıra gazlı mermiler kullanması da faydasız sayılamaz.

Saldırı Sırasında Perde Ateşi

Düşmanın hücuma kalktığı kesin olarak doğrulandığında bütün toplarla perde ateşi açmak ve özellikle de şarapnel atışı yapmayı tercih etmek faydalıdır. Cephanenin ve topların korunması için pek faydalı olduğu anlaşılan diğer bir durumda perde ateşinin beşer dakika uzayan periyotlar halinde yapılmasıdır. Her periyot piyadenin verdiği işaretle başlar. Düşman siperiyle kendi siperimiz birbirine gayet yakın olduğu ve yapılacak atışın kendi piyademize zarar verme ihtimali olduğundan topçu ateşinin düşman siperinin biraz gerisine yöneltilmesi, hiç olmazsa düşmanın yedek kuvvetlerinin yaklaşmasına engel olacağından dolayı uygun görülmüştür.

Eğer saldırı topçu faaliyeti hazırlanmaksızın yapılırsa bütün topçu kuvvetlerimizin istisnasız olarak düşmanın piyade gücüne karşı ateş açması gerekir. Gaz saldırısı sırasında gaz atışı yapılan yerlere atış yapmak gereksiz olmakla birlikte gaz saldırılarıyla düşman hendeklerine perde ateşi açmak gereklidir. Perde ateşi için gerekli olan hazırlıklar büyük bir özenle yapılmalıdır. Bunun içinde aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir.

Bunun içinde âtîdeki mev’adde dikkat etmek lazımdır.

Her sahra bataryasına ve ağır bataryaya perde ateşi açmak için belirli bir mıntıka gösterilmelidir. Bunun dışında çok sayıda bataryaların ayrı ayrı mıntıkalara birlikte ateş açmaları temin edilmelidir. Perde ateşinin yalnız esas mevzilerinde değil tebdil mevzilerinden de yapılmasına dikkat edilmelidir. Ateş dağılımının doğru olup olmadığının birçok düşüncelere dayanan ateş dağılımı tecrübeleriyle ve birkaç mermi atışıyla incelemek gerekir. Özellikle düşman hendeklerine yan taraftan ateş açan bataryaların incelenmesi gerekir. Krokiler ateş dağılımını en basit bir biçimde düzenler. Topların yanına büyük harf ve kelimelerle yazılmış hedef cetvelleri asılarak çeşitli  perde ateşi hedefleri hakkındaki bilgiler göz önünde bulundurulmalıdır.

Hücumun ilk anlarında elden çıkmaları ihtimaline ve fazla olarak hücumdan önce topçu kuvvetlerimiz arasında bir noksan oluşturmaları nedeniyle hücumun engellenmesi için bazı topların tek başına olarak en ileri hatta alınmasının sakıncalı olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte nispeten gerilerde inşa edilen mevzilerden etkili yan ateşi açacak batarya veya takımların, topların ve özellikle bütün yörüngeli ağır topların gerekliliği boşunadır.

[1] Sahra İstihkâmlarına ait savaş tecrübeleri isimli risalede ayrıntılar vardır.

[2] Ek olarak sunulan bir numaralı krokiye müracaat ediniz