ÇANAKKALE MUHAREBELERİ ESNASINDA OSMANLI DEVLETİ’NDE İKMAL VE ASKER ALMA İŞLEMLERİ

ÇANAKKALE MUHAREBELERİ ESNASINDA OSMANLI DEVLETİ’NDE İKMAL VE ASKER ALMA İŞLEMLERİ

DR. MEHMET ARSLAN

Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı tarafından 2021 yılının eylül ayında yayına sunulan kitap özeti

Balkan Savaşı’ndan yenik ayrılan Osmanlı Devleti, Almanya’nın yardımlarıyla orduda yeniden teşkilatlanma yoluna gitti ve bu çerçevede asker alma işlemlerini gerçekleştirmek için 13 kolordu asker alma bölgesi oluşturuldu. Osmanlı Devleti bu şekilde yeniden yapılanma sürecini yaşarken Avrupa ülkelerindeki silahlanma yarışı, ekonomik rekabet ve milliyetçilik hareketleri ülkeler arasında kutuplaşmaya neden oldu. Bu kutuplaşma Avusturya-Macaristan veliahdının   öldürülmesiyle de Birinci Dünya Savaşı’nın çıkmasına sebebiyet verdi.

Birinci Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla beraber Osmanlı Devleti, seferberliğini ilan etti ve seferberliğe uygun olarak ordunun kuruluş teşkilatlanmasını yeniden düzenledi. Seferberlik ilan edilmeden önce çıkarılan Mükellefiyet-i Askeriyye Kanunu-ı Muvakkatı ile de seferberlik zamanında askerlik hizmetinin yerine getirilmesinde uygulanacak kıstaslar belirlendi. Bu belirlenen kriterler çerçvesinde Mükellefiyet-i Askeriyye Kanun-ı Muvakkatı ile belirlenen zorunlu askerlikle yükümlü olanlar ve gönüllüler kolordu asker alma bölgelerinde bulunan askerlik dairelerinde kayıtlarını yaptırdıktan sonra silah altına alınıp depo denilen eğitim merkezlerine gönderildi. Buralarda kendilerine askeri eğitimin verilmesinin ardından menzil müfettişlikleri vasıtasıyla başta Çanakkale Cephesi olmak üzere diğer cephelere belirlenen güzergahlar üzerinden sevk edildi.

Bu çalışma Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na katılması, seferberlik ilanı, seferberlik hazırlıkları, asker alma işlemleriyle beraber Çanakkale Muharebeleri sırasında asker alma işlemleri, Çanakkale Cephesi’ne gönderilen askerlerin hangi askerlik şubesinden gönderildiği, doğum yerleri ülke Osmanlı sınırları dışında görülüp Çanakkale Cephesi’ne gelen askerlerin ülkeleri, Çanakkale Cephesi’ne  Anadolu’dan gelen askerlerin coğrafi dağılımı ve Çanakkale Cephesi’nin ikmal yollarıyla birliklerin cepheye intikallerini okuyucuya sunmaktadır.